9 މޭ 2024 - 13:06 0
އަމަން ހަލީމް
މަރުކަޒީ ބޭންކު، މޯލްޑިވްސް މަނިޓަރީ އޮތޯރިޓީ (އެމްއެމްއޭ)ގެ އިދާރާ: އިގުތިސޯދަށް އެންމެ ބޮޑު ގޮންޖެހުމަކީ ދައުލަތުގެ ދަރަނި އިތުރުވުން ކަމަށް ފާހަގަކޮށްފައިވޭ -- ފޮޓޯ: ހުސެއިން ޝަޔާހު/އަދަދު
9 މޭ 2024 - 13:06 0
މިދިޔަ އަހަރުގެ ތެރޭގައި ދިވެހި ސަރުކާރުން އެއް ބިލިއަން ޑޮލަރު ދަރަންޏަށް ނެގުމާ ގުޅިގެން، ހުސްވި އަހަރުގެ ނިޔަލަށް ދައުލަތުގެ ސީދާ ދަރަންޏާއި ގެރެންޓީ ދީފައިވާ ދަރަނީގެ އަގު އަށް ބިލިއަން ޑޮލަރަށް އަރައިފި ކަމަށް ވޯލްޑް ބޭންކުގެ ރިޕޯޓަކުން ދައްކައިފި އެވެ.
ވޯލްޑް ބޭންކުން އެންމެ ފަހުން އާންމުކޮށްފައިވާ ރާއްޖޭގެ ޑިވެލޮޕްމަންޓު އަޕްޑޭޓު ރިޕޯޓުގައިވާ ގޮތުގައި މިދިޔަ އަހަރު ނިމުނުއިރު ދައުލަތުގެ ދަރަނި ހުރީ ގައުމީ އުފެއްދުންތެރިކަމުގެ ނިސްބަތް (ޖީޑީޕީ) ގެ 122.9 ޕަސެންޓުގަ އެވެ. އޭގެ ކުރީ އަހަރު ނިމުނުއިރު މި އަދަދު ހުރީ 114.5 ޕަސެންޓުގަ އެވެ.
މިދިޔަ އަހަރު ސަރުކާރުން ދަރަންޏަށް ނެގި ފައިސާއަކީ ތަރައްގީގެ ޕްރޮޖެކްޓުތައް ހިންގުމަށާއި ސަރުކާރުގެ ހަރަދުތައް ކުރަން ބޭނުންކުރި ފައިސާ އެވެ. މިގޮތަށް ދަރަންޏަށް ފައިސާ ނަގައިގެން ހަރަދު ކުރަން ޖެހުނީ މިދިޔަ އަހަރުގެ ބަޖެޓު ޑެފިސިޓު ބޮޑުކަމުންނެވެ.
ސަރުކާރުން ދަރަންޏަށް ނެގި ފައިސާގެ ތެރޭގައި އެތެރެ އާއި ބޭރުގެ ބާޒާރަށް ސެކުއިރިޓީސް ވިއްކައިގެން ހޯދި ފައިސާ އާއި ބޭރުގެ މާލީ އިދާރާތަކުން ނަގާފައިވާ ލޯނުތައް ހިމެނެ އެވެ. އެކަމަކު މުޅި އަހަރަށް ބަލާއިރު ގިނައިން ފައިސާ ހޯދާފައި ހުރީ އެެތެރޭގެ ބާޒާރުންނެވެ.
އެތެރޭގެ ބާޒާރުން ގިނަ ފައިސާ ހޯދަން މަޖުބޫރުވީ ކޮވިޑު ބަލިމަޑުކަމާއި ހަނގުރާމަތަކުގެ ސަބަބުން ބޭރުގެ މާލީ ބާޒާރުތަކުންނާއި ދޭދޭ ގައުމުތަކުން ފައިސާ ހޯދަން ދަތިވުމާ ގުޅިގެންނެވެ. އެހެންވެ އެތެރޭގެ ބާޒާރުން ނެގި ދަރަނީގެ އަގު އަހަރުންއަހަރަށް 10.1 ޕަސެންޓު އިތުރުވީ ނަމަވެސް ބޭރު ދަރަނި އިތުރުވީ 3.3 ޕަސެންޓެވެ.
ދައުލަތުގެ ދަރަނީގެ ހާލަތާ ގުޅުވާ ވޯލްޑް ބޭންކުގެ ރިޕޯޓުގައި ފާހަގަކޮށްފައިވާ އަނެއް ކަމަކީ ކުރިން ނަގާފައި ހުރި ދަރަނި މެނޭޖުކުރަން ނެގި ދަރަނީގެ ސަބަބުން އިންޓްރެސްޓު ދައްކަން ކުރަން ޖެހޭ ހަރަދު އިތުރުވުމެވެ. މިހާރު އެންމެ ބޮޑު އިންޓްރެސްޓެއް އަދާކުރަމުން ދަނީ ޔާމީން ސަރުކާރުން ނެގި ސަނީ ސައިޑް ބޮންޑު އަދާކުރަން ވިއްކި 500 މިލިއަން ޑޮލަރުގެ ސުކޫކަށެވެ.
ފަސް އަހަރުން އަނބުރާ ދައްކާ ގޮތަށް 2021 ގައި ވިއްކި މި ސުކޫކާއި އޭގެ ފަހުން ޕްރައިވެޓް ޕްލޭސްމަންޓެއް ބޭނުންކޮށްގެން ވިއްކި 100 މިލިއަން ޑޮލަރުގެ ބޮންޑުގެ ސަބަބުން ހަރަދުތައް ހަމަޖައްސަން ވަގުތީ ތަސައްލީއެއް ލިބުނަސް، 2026 ގައި އަނބުރާ އަދާކުރަން ޖެހޭތީ އިތުރު ގޮންޖެހުންތައް ވެރިވެފައިވާ ކަމަށް ވޯލްޑް ބޭންކުން ފާހަގަކޮށްފައިވެ އެވެ.
ވޯލްޑް ބޭންކުން ބުނީ މާލީ ތާށިކަމުގެ މައްސަލަ ހައްލު ވާނީ މާލީ ސިޔާސަތަށް ގެންނަން ޖެހޭ ބަދަލުތައް ގެނެސްގެން ނޫނީ ކޮންމެވެސް ގޮތަކުން ބޭރު ފައިސާ ހޯދައިގެން ކަމަށެވެ.
Comment