އިހުގައި ރަށްރަށުގައި ދިރިއުޅޭ ހައެއްކަ އަށެއްކަ އާއިލާގެ ގެދޮރު ބިނާކުރެވިފައި ހުންނަނީ ގެވަޅު ނެގުމެއް ނެތި, އެއްގެ އާއި އަނެއްގޭ ޖައްސާފައި ހުންނަ ގޮތަށެވެ. ގެވަޅު ނުވަތަ ބިމަކީ މުހިންމު އެއްޗަކަށް ނުވެ އެވެ. ބިމަކުން ކުރާނެ މާބޮޑު ބޭނުމެއް ނޯވެ އެވެ. މި ބުނާ ހައެއްކަ އަށެއްކަ ގެ ފިޔަވައި ދެން ރަށުގައި އޮތްހާ ތަނަކީ އަންޒަމާނުން ފެށިގެން ހެދެމުން އައި ބޯޖަންގައްޔެވެ. މި ޖަންގަލީގައި ރަސްކަން ކުރަނީ ތަފާތު އެކި ހަންޑިތަކާއި ދެވިތަކެވެ.

އޭރުގައި ދުނިޔެ މައްޗަށް އަންނަ ކޮންމެ ރެއަކީ ނާމާން ބިރުވެރި ރެއެކެވެ. ރޭގަނޑުވެ އަނދިރިވުމުން ރަށުގައި އުޅޭ ހަންޑިތައް ރަށުތެރެއަށް ނުކުމެ ރަށުގެ އެތަން މިތަނަށް ފެތުރިގަނެއެވެ. މި ގޮތުން ޖިންނި ޝައިތޯނުންނާއި، ދެވިތަކާއި، ހަންޑިޔާއި އަދި ފުރޭތަތައް ނުކުމެ އެކި ސިފަސިފައިގައި އުޅެއެވެ. މީގެ ތެރެއިން ބައެއް ބާވަތްތަކަކީ ބިރުވެރި ނާމާން ސުންޕާ ތަކެއްޗެވެ. އަނެއްބައި ބާވަތްތަކަކީ އިންސާނުންނާ ރަހުމަތްތެރިވެ، އިންސާނުންގެ ހާދިމުންގެ ގޮތުގައި ގޭގައި ޖެހޭހާ މަސައްކަތްތައް ކޮށްދީ އުޅޭ ބާވަތްތަކެވެ.

އަޅުގަނޑު މި ލިޔުމުގައި ބަލައިލާނީ ރަށުގައި އުޅުނު ”ކުޑަ ކުއްޖާ“ ގެ މައްޗަށެވެ. މި ބާވަތުގެ ކުދިން ރާއްޖޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގެ ރަށްތަކުން ފެނެ އެވެ. އެކި ހިސާބު މީހުން އެކި ނަންތައް ކިޔާއުޅެ އެވެ. މި ގޮތުން ކުޑަފޫޅު, ހަންޑި ސޮރު ފަދަ ނަންތައް ކިޔައެވެ. މިއީ ގާތްގަނޑަކަށް ހައެއްކަ އަހަރުގެ ހިމަ ތޮޅި ”ދިވެހިކުލައިގެ“ ކުއްޖެކެވެ. އަބަދުވެސް މި ކުއްޖާ ހުންނާނީ ބަރަހަނާކޮށްނެވެ. ބައެއް މީހުންނަށް މިއީ ކޮން ކުއްޖެއްކަން ނޭނގި އެކުއްޖާގެ ގައިގައި އަތްލަ އެވެ. ނަމަވެސް އެއްގޮތަކަށްވެސް އެ ކުއްޖާގެ ގައިގާ އަތް ހަރުނުލާކަމަށް ކިޔަ އެވެ. އެ ކުއްޖާކަން ޔަގީން ކުރަނީ އެހެނިހެން ހަންޑިތައް ފާހަގަކުރާ ފަދައިން ބިންމަތީގައި ފައިޖެހޭތޯ ބަލައިގެންނެވެ. މިއީ މީހަކަށް ގެއްލުމެއް ނުދޭ، އިންސާނުގެ ގެދޮރަށް ނުވަންނަ ހަންޑިއެކެވެ. ނަމަވެސް ގޭގޭ ދޮށަށް އައިސް އުޅެ އެވެ. އެއް ދުވަސް ވަރެއްގައި މި ކުއްޖާ ފެނުމާއި ރަށުތެރޭގައި ރޯގާ ބަލިމަޑުކަން ފެތުރުމާ ގުޅުވާ ވެސް އުޅެ އެވެ.

އަޅުގަނޑު މި ކުއްޖާގެ މައުލޫމާތު ހޯދުމަށްޓަކައި މީސްމީހުންގެ ގާތަށް ހިނގާ، އެކުއްޖާ ފެނުނު (ކުއްޖެއް ކަމަށް ބަލައިގެން ފަހަތުން ދެވުނު ނުވަތަ އަތްލި) މީހަކާ ދިމާވާ ގޮތެއް ނުވި އެވެ. ނަމަވެސް ދާދި ފަހަކުން، އަޅުގަނޑު ގާތު މިވެނި މީހެއްގެ ގާތަށް ދާށޭ ރަހުމަތްތެރިއަކު ބުންޏެވެ. އަދި ރަޙުމަތްތެރިޔާ ބުނި ގޮތުގައި އޭނާ އަކީ އެކުއްޖާ ފަހަތުން ހިނގާ، ދުވެ، އެކުއްޖާ އެކިއެކި ސިފައަށް ބަދަލުވާ ތަން ވެސް ބަލާފައި ހުރި ބިރުކުޑަ މީހެކެވެ.

ދެން ވަރަށް މަސައްކަތުން ތިން ހަތަރު ރެއަކު ގޮސް ބައްދުލުވެވިއްޖެ އެވެ. ވާހަކަ ދައްކާލުމުން އެނގުނީ މީހުން އެބުނާ ވަރަށް އެ އާއި ގާތްނުވެވޭކަމެވެ. އެ ކުއްޖާ ފެނުނު ރޭ އެ ކުއްޖާކަން ޔަގީން ކުރުމަށްޓަކައި އަތުގައި އޮތް ލައިޓަރުން އަލިކޮށްލުމުން އެއީ ރަށުތެރެއިން ފެންނަ ކުއްޖާކަން ޔަގީން ވި އެވެ. ހުރީ ފުރަގަސްދީގެންނެވެ. އެހެން މީހަކަށް ދައްކާލުމަށްޓަކައި މީހަކު ފެނޭތޯ އަނެއް ފަރާތް ބަލާލާފައި އެކުއްޖާއަށް ބަލާލިއިރު ފެންނާކަށް ނެތެވެ. އެކުއްޖާ ފެނުމަށްފަހު މޫނު އެހެން އަތަކަށް އަނބުރާލައިފިނަމަ އެކުއްޖާ ގެއްލޭކަމަށްވެ އެވެ. މި ވަރަށް މި ކުއްޖާ އާއި ގާތްވި މީހަކާ ވެސް ދިމަލެއް ނުވި އެވެ.

މި ”ކުޑަކުއްޖާ“ ގެ ވާހަކަ ހޯދަން މީސްމީހުންގެ ގާތަށް ހިނގިއިރު ބައެއް މީހުން ކިޔާދިން ދެތިން ވާހަކަ ހިމަނާނުލައި ދޫކޮށްލާ ހިތެއް ނުވިއެވެ. ތިޔަބޭފުޅުން މި ކަންކަމާމެދު ވިސްނާ ފިކުރު ކޮށްލެއްވުމަށްޓަކައި ހުށަހަޅާލަމެވެ. (ނުނިމޭ)