ސޯލާސިސްޓަމުން ބޭރުގައިވާ ތަރިއެއްގެ ވަށައިގެން ހުރި ‏‏ގަނޑުފެން "ޖޭމްސް ވެބް ސްޕޭސް ޓެލެސްކޯޕުން" ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ‏‏ހޯދައިފިކަމަށް ސައިންސްވެރިން ހާމަކޮށްފި‏ އެވެ.‏

މި ހޯދުމުގެ ސަބަބުން، އެހެން ތަރިތަކުގެ ‏‏ވަށައިގެންވާ ނިޒާމުތަކުގެ މުހިންމުކަމާ ބެހޭގޮތުން އިތުރު މައުލޫމާތު ލިބިގެންދާނެ‏ ‏‏އެވެ.‏

‏މި ހޯދުން ހަދާފައިވަނީ، އެޗްޑީ 181327 ނަމަކަށް ކިޔާ، އިރާ އެއްގޮތް ‏‏ތަރިއެއްގެ ވަށައިގެންވާ ނިޒާމެއްގެ ތެރެއިންނެވެ. މި ތަރި އަކީ ދުނިޔެއާ ‏‏155 އަލި އަހަރު ދުރުގައިވާ ތަރިއެކެވެ.

ޖޭމްސް ވެބް ޓެލެސްކޯޕުގެ ނިއަރ-‏‏އިންފްރާރެޑް ސްޕެކްޓްރޯގްރާފް‏‎ (NIRSpec) ‎‏ބޭނުންކޮށްގެން ސައިންސްވެރިން ‏‏ވަނީ މި ތަރީގެ ވަށައިގެންވާ ނިޒާމުގައި ކްރިސްޓަލައިން ވޯޓަރ އައިސް ‏‏ހުރިކަން ކަށަވަރުކޮށްފަ‏ އެވެ.‏ މިއީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ސޯލާސިސްޓަމްގެ ‏‏ސެޓަރންގެ ރިންގްތަކާއި ކައިޕަރ ބެލްޓްގައި ހުންނަ އައިސްއާ އެއްވައްތަރުގެ ‏‏އައިސްއެކެވެ‏‎.‎

‏މި ދިރާސާގެ އެންމެއިސް ފަރާތް، ޖޯންސް ހޮޕްކިންސް ޔުނިވާސިޓީގެ ‏‏އެސިސްޓެންޓް ރިސާޗް ސައިންޓިސްޓް، ޗެން ޒީ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި، ވެބް ‏‏ޓެލެސްކޯޕުން ހަމައެކަނި ގަނޑުފެން ހޯދީއެއް ނޫނެވެ. އެކަމަކު ކްރިސްޓަލައިން ‏‏ގަނޑުފެން ހުރިކަން ވަރަށް ސާފުކޮށް އެނގިގެން ހިނގައްޖެ‏ އެވެ.‏ އޭނާ ‏‏އިތުރަށް ވިދާޅުވީ، މިފަދަ އައިސް ހުރުމަކީ ސޯލާސިސޓަމްގެ އެހެން ގްރަހަ ‏‏ތަކުގައި ފެންހުރިތޯ ބެލުމަށް ކުރަމުންދާ މަސައްކަތަށް އެހީތެރިވެދޭ ކަމެއް ‏‏ކަމަށާއި، މިފަދަ ނިޒާމުތަކުގައި އުފެދޭ ބިމާ އެއްފަދަ ގްރަހަތަކަށް މި އައިސް ‏‏މާއްދާތައް ފޯރުކޮށްދެވިދާނެ ކަމަށެވެ‏‎.‎

‏މިދިސާއިން ހާމަވާ ގޮތުގައި އެޗްޑީ 181327 އަކީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ސޯލާ ނިޒާމްގައިވާ އިރާ އަޅާބަލާއިރު، ވަރަށް ޒުވާން ތަރިއެކެވެ. އޭގެ އުމުރަކީ އެންމެ 23 ‏‏މިލިއަން އަހަރެވެ. އިރުގެ އުމުރަކީ 4.6 ‏‏ބިލިއަން އަހަރެވެ. މި ތަރި އިރަށްވުރެ ހޫނުގަދަ އަދި ބޮޑެވެ. އަދި އޭގެ ‏‏ނިޒާމަކީ ވަރަށް ހަލަބޮލި ނިޒާމެކެވެ.

މިދިރާސާއިން ދައްކާގޮތުގައި މިތަރީގެ ‏‏ވަށައިގެންވާ ނިޒާމާއި ތަރިއާ ދެމެދު ފާހަގަކުރެވޭ ފުޅާ ހުސް‏‎ ‎‏ޖާގަ‏‎ ‎‏އެއް އެބައޮތެވެ. ‏‏މިއީ އުފެދެމުން އަންނަ ގްރަހަތަކުން، އެ ގްރަހަތައް ބުރު ޖަހަމުން ދާއިރު، މި ‏‏ނިޒާމުތައް ސާފުކުރަމުންދާ ކަމުގެ ނިޝާނެއް ކަމަށް ބެލެވިދާނެ‏ ކަމަށް ސައިންސްވެރިން ބުނެ އެވެ.‏

‏މިދިރާސާއިން ދައްކާގޮތުގައި މި ނިޒާމުގައި ގަނޑުފެން ހުރި މިންވަރު ތަފާތެވެ. ‏‏ތަރިން ދުރުގައިވާ ބޭރު ނިޒާމުގައި، ފިނިހޫނުމިން ދަށްވުމުގެ ސަބަބުން، ‏‏އައިސްގެ މާއްދާތައް 20 އިންސައްތައަށްވުރެ އިތުރެވެ. ތަރިއާ ކައިރިވަމުން ‏‏އަންނަ ވަރަކަށް އައިސްގެ މިންވަރު 8 އިންސައްތައަށް ދަށްވެ‏ އެވެ.‏ އެންމެ ‏‏އެތެރޭގައިވާ ޖާގައިގައި ގާތްގަނޑަކަށް އެއްވެސް ވަަރަކަށް ގަނޑުފެން ނެތްކަމަށް ބެލެވެ‏ އެވެ.‏ މީގެ ‏‏ސަބަބެއްކަމަށް ބެލެވެނީ ތަރިން އަންނަ އަލްޓްރާވައިލެޓް ދޯދިތަކުގެ ‏‏ސަބަބުން އައިސް ވިރިގެން ދިއުން، ނުވަތަ ހިލަ ގްރަހަ އެޅޭއިރު އެތަކެތީގެ ‏‏އެތެރޭގައި އައިސް ތާށިވުމެވެ‏‎.‎

‏މި ހޯދުމަކީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ސޯލާސިސްޓަމުން ބޭރުގައިވާ ގްރަހައެއްގެ ‏‏ނިޒާމުތަކުގައިވާ ފެނުގެ ދައުރާ ބެހޭގޮތުން ވިސްނުން އިތުރަށް ފުޅާކޮށްދޭނެ ‏‏ކަމެކެވެ.

ސައިންސްވެރިން ގަބޫލުކުރާ ގޮތުގައި، ބިމަށް ފެން ލިބުނީ ޒުވާން، ‏‏އަދި ވިރިފައިވާ ބިމުގައި އައިސް ހިމެނޭ ކޮމެޓްތަކާއި އެސްޓަރޮއިޑްތައް ޖެހުމުގެ ‏‏ސަބަބުންނެވެ. މިހާރު، އެޗްޑީ 181327 ގެ ނިޒާމް ދިރާސާކޮށް، އެތަނުގައި ‏‏އުފެދެމުން އަންނަ ގްރަހަތަކަށް ފެން ލިބިދާނެތޯއާއި، އެފަދަ ގްރަހަތަކުގައި ‏‏ދިރުން އޮތް މާހައުލެއް އުފެދިދާނެތޯ ސައިންސްވެރިން ދަނީ ‏‏ސުވާލުކުރަމުންނެވެ. ‏

‏ޖޭމްސް ވެބް ޓެލެސްކޯޕުން ކުރިއަށް އޮތްތަނުގައި މިފަދަ އިތުރު ދިރާސާތައް ‏‏ކުރުމަށް ހަމަޖެހިފައިވެ‏ އެވެ.‏

‏ނޭޗާ ޖާނަލްގައި މި ދިރާސާ ވަނީ ޝާއިއުކޮށްފަ ‏އެވެ.‏