ގދ.ތިނަދޫ ކައިރީގައި އޮންނަ މެރެދޫއަކީ އަންޒަމާނުއްސުރެ ފަޅު ރަށެކެވެ. މަތިވަރު ހެޔޮ ރުއްތަކުން ފުރިފައި އޮތް އެރަށަށް މީހުން ގޮސް އުޅޭނީ ރުކުގައި އަޅާ ތަކެތީގެ ބޭނުމުގަ އެވެ. ކޮންމެ މީހަކުވެސް އެރަށަށް ދާނީ ރަށް ލިޔުއްވާފައިވާ ފަރާތުގެ ހުއްދަ ހޯދައިގެންނެވެ. ރަށުން ހޮވާ ތަކެއްޗާއި އުފައްދާ ތަކެތިން ރަށްވެރިންނަށް ބައެއް ލައްވާނެ އެވެ. އެހެންވީމާ އެރަށަށް ދެވޭ ގޮތް ވެއްޖެ ކޮންމެ މީހަކުމެ ރަށަށް އަރައި ކާށި ހޮވައި ކުރުނބާ އަޅައިގެން އެ އުސޫލުން ބޭނުންކޮށް ވިއްކައި ހަދާނެ އެވެ.

ކިޔައިދޭން މިއުޅެނީ މެރެދޫގެ ވާހަކައެއް ނޫނެވެ. އެރަށަށް ދިޔަ ރެކިޔާ ކިޔާ މީހެއްގެ ވާހަކަ އެވެ. 'ރެކިޔާ' އަކީ ރެކިފުތާ އެވެ. އެއީ އިހުގައި ފިރިހެނުންނަށް ކިޔައި އުޅުނު ނަމެކެވެ. އެއީ ކުއްޖާއަށް ހަތް ދުވަސް ވެގެން އެއްޗެއް ކަތިލާފައި ކިޔާ އަސްލު ނަމެއް ނޫނެވެ. ދެމަފިރިޔަކަށް ލިބޭ ދަރިންގެ ތެރެއިން ގިނަ ކުދިން ޅަ އުމުރުގައި މަރުވާން ފަށައިފިނަމަ ދުނިޔޭގައި ހުރި ފިރިހެން ކުއްޖާއަށް ރެކިފުތާގެ ނަމުން ނަން ދޭނެ އެވެ. ގަބޫލުކުރެވިފައި އޮންނަ ގޮތުގައި އެ ނަން ކިޔައިފި ކުއްޖަކު ޅަ އުމުރުގައި މަރެއް ނުވާނެ އެވެ. އަދި ގިނަ ދުވަހު ދުނިޔޭގައި ހުންނާނެ އެވެ. ދިވެހި ބަހުގެ ރަދީފުގައިވެސް 'ރެކިފުތާ' މި ނަން މާނަކޮށްދީފައި އޮވެ އެވެ. މާނައެއް ކަމަށް އޮންނަނީ 'ފިރިހެނުންނަށް ކިޔާ ނަމެއް. ދަރިން ދުނިޔޭގައި ނުތިބެގެން ދިރިތިބޭތޯ ކިޔާނަމެއް.' މިހެންނެވެ.

ރެކިޔާ އަކީ ކޮން ޒަމާނެއްގައި އުޅުނު ކާކުކަން އެނގޭ މީހަކާ ދިމާވާ ގޮތެއް ނުވި އެވެ. އަޅުގަނޑަށް މިވާހަކަ ކިޔައިދެއްވި ކޮލަމާފުށީ އެސްޕީވިލާ އަލީ ޒާހިރު ވިދާޅުވީ އޭނާ އަޑުއައްސަވާ ގޮތުން މި ރެކިޔާ އަކީ ހުވަދުއަތޮޅު އުތުރުބުރީ ދެއްވަދޫ މީހެކެވެ. އޭނާއަކީ އޭނާގެ ޒަމާނުގައި މަސައްކަތްތެރި މުރާލި މީހެކެވެ. ހަލުވި ހަރަކާތާއެކު އަބަދުވެސް މީހާގެ ހިންގުންތެރިކަން ހުންނަނީ ކުޑަބުރުގަ އެވެ. މެރެދޫއަށް ދާ އެހެން މީހުންނާ ހިލާފަށް ރެކިޔާ އެރަށަށް ދަނީ ދިގު މުއްދަތަށެވެ. އެ ރަށުގައި އޭނާ ކުރާ މަސައްކަތަކީ ރާއެރުމެވެ. ރާ ބާލައިގެން ހަކުރު ހިލުމަކީ އޭނާ އާމްދަނީ ހޯދަން ކުރާ މަސައްކަތެވެ. އެ މަސައްކަތުގެ ބޭނުމަށްޓަކައި އެރަށަށް ކުރާ ކޮންމެ ދަތުރެއްގައިވެސް އޭނާ އެ ބޭނުންވާ ވަރަށް ހަކުރު ހިލެންދެން މަޑުކުރާނެ އެވެ.

ރަށުގައި ފަންޖިފުޓި އަޅައިގެން، ރަށުން ހޮވާ ތަކެތިން ކައްކާ ކައިބޮއި އެރަށުގައި ރެކިޔާ ދިރިއުޅުން ވެއަތުކުރަމުން ދާނެ އެވެ. މިހެން އުޅޭ އުޅުމުގައި އޭނާގެ މަސައްކަތްވެސް ކުރިއަށް ގެންދާނެ އެވެ. ރެކިޔާއަކީ މިޒާޖުގައި ރުންކުރު ގޮތެއް ހުންނަ، އައްޒާތީކަން ބޮޑު މީހެކެވެ. އޭނާގެ މައްޗަށް މީހުން ބަސް ކިޔުމަކީ އޭނާ ރުހޭ ކަމެއް ނޫނެވެ. އަމުދުން އޭނާއަށް މަލާމާތަކަށް ވެދާނޭ ކަމެއް އެއްވެސް މީހަކު ކުޅައުމަކީ އޭނާ ކުޑަކޮށްވެސް ބަރުދާސްތު ކުރާނޭ ކަމެއް ނޫނެވެ.

މެރެދޫގައި ކުރާ މަސައްކަތް ކުރުމަށް އޭނާ ރާކޮށްފައި ހުރި ރުއްތަކުގެ ތެރެއިން ރުކަކަށް އަރައި އުޅެނިކޮށް ކޮވެއްޔެއް ގޮވައިފި އެވެ. ކޮވެލި ގޮވާނީ ދިގުކޮށް އޫންލާފައި 'އޮހޯ އޮހޯ' އަޑު އަންނަ ކަހަލަ ގޮތަކަށެވެ. އެއްފަހަރު ގޮވައި ދޭތެރެ ދުރުކޮށް ދެވަނަ ފަހަރުވެސް ގޮވައިފި އެވެ. ދެން ހުއްޓާނުލައި ގޮވަންފަށައިފި އެވެ. ރުކުގައި އޮތް ރެކިޔާއަށް މިކަން ބޮޑުވެ ދުއްތުރާލަކަށް ވެއްޖެ އެވެ. އޭނާއަށް ވިސްނުނު ގޮތުން ކޮވެލި އެ ގޮވަނީ އޭނާއަށް ނިސްބަތްކޮށް 'ކޮހޯ ކޮހޯ' ގޮވާފަ އެވެ. އެތް ކޮށަށް އޮވެފައި ބޯހިއްލައި 'ކަލޯ ކޮވެއްޔާ ކަލޯ ހީކުރަނީ މަށަށްވުރެ ބާރަށް ގޮވިދާނޭ ކަމަށް ހެއްޔޭ' ބުނެ ކޮވެލި ގޮވާ ގޮތަށް ގޮވަން ފަށައިފި އެވެ. ފަހަތުން ކޮވެލިވެސް ހިފާލައިފި އެވެ. ރެކިޔާ ގޮވާ ކޮންމެ ފަހަރަކަށް ކޮވެލި ދެފަހަރު ގޮވަ އެވެ.

ރެކިޔާ އެރީ އަށްޑިހައަށެވެ. ކޮވެއްޔާ ދިމާލަށް ހެއްދެވި ނުހެއްދެވިއަށް ގޮވަން ފަށައިފި އެވެ. ކިތަންމެ އައުގުރާނައެއް ގޮވިޔަސް އެސޮރަށް ވިސްނޭނީކީ ނޫންތާ އެވެ. އެސޮރު ހީކުރާނީ އެސޮރު ކިޔާ ލަވައިގައި ރެކިޔާވެސް ބައިވެރިވަނީ ކަމަށެވެ. އެހެންވެ އެސޮރުވެސް ދޫނުކޮށް އެސޮރުގެ ލަވަ ކިޔަމުން ގެންދެ އެވެ. ރެކިޔާގެ ކެތްތެރިކަން ކޮޅުންލައިފި އެވެ. އޭނާ ވެރިކަން ހިންގަން ލިބިފައި އޮތް ރަށެއްގައި އުޅޭ ކުޑަކުޑަ ކޮވެއްޔެއް އޭނާއަށް މަލާމަތްކުރާ ކަމުގެ އިހުސާސަކީ ހަޖަމުކުރެވޭ ވަރުގެ ކަމަކަށް ނުވި އެވެ.

ރެކިޔާއަށް ކުޑައިމީސްކުރާކަމަށް ވެގެން ކޮވެލި ކުށްވެރިވީ ނަމަވެސް އަދަބުދޭން ވެގެން އަތުލަން އުޅެއުޅެ ކޮވެލި އަތުޖެހޭނޭ ގޮތެއް ނުވި އެވެ. ކޮވެލީގެ ގޮވުން ހުއްޓުވޭނޭ ގޮތެއްވެސް ނެތެވެ. ރެކިޔާ އައިސްފައިހުރި ރުޅީގައި ރުކުން ފައިބައިގެން މަޑުޖެހުމެއް ނެތި އެ ދިޔަގޮތަށްގޮސް ކަނދު ވަލަށް ވަދެ ކަނދު ކަނޑައި، އެކަތި އަނެކެއްޗާ ފައްތަރުކޮށް ކަނދުފޮއްޗެއް ބަނދެ، އެއަށް އަރައި އެރަށުން ފުރައިގެން ދިޔައީ އެވެ. އޭރު ރަށްވެރިންވެސް ރަށަށް އަރަނީ އެވެ. ރެކިޔާ އެމީހުންނަށް ގޮވަ އެވެ. މިރަށުގައި އުޅޭ ކޮވެއްޔެއް މަށަށް ކޮހަށް އެބަ ގޮވަ އެވެ. ދެން މިރަށަކު އުޅޭކަށް ގަސްތެއް ނެތެވެ. ދެން އޭނާގެ ކަނދަށް އަރައި ރިތުން ކަނބާފައި ގޮސް މާދުރަށް އޮބާލައިފި އެވެ. އޭގެ ފަހުން މިއަދާ ހަމައަށްވެސް އެއްވެސް މީހަކަށް ރެކިޔާ ފެނިފައެއް ނެތެވެ. އޭގެ ފަހުންވެސް ކޮވެލި އެގޮވާ ގޮތަށް ގޮވާލަގޮވާލައި އެސޮރުގެ މޫޝިގީ ރާގުތައް އިއްވުމުގައި އެރަށުގައި އެބަހަރަ އުޅެމުން ދެ އެވެ.

ރެކިޔާގެ އައްޒާތީކަން ވެގެން ދިޔައީ އޭނާ ގެއްލި، ގެއްލެނިވެގެން ދިޔުމުގެ ސަބަބަށެވެ. ގޮވުމަކީ ކޮވެލީގެ ތަބީއަތެވެ. އެ ކޮވެލި ގޮވާގޮވުމަކީ މަލާމާތެއްކަމާއި އެ މަލާމާތް ރައްދުވަނީ ރެކިޔާއަށް ކަމަށް ވުމަކީ އޭނާ އަމިއްލައަށް އެކަމުގައި ދުށްގޮތެވެ. ކޮވެލި އެހެން ބުނީކީ ނޫންތާ އެވެ.

މި ވާހަކައިން ހާސިލުކުރަންވީ ކޮން އިބުރަތެއްތޯ އެނގޭނީ ތިޔަ ކިޔުންތެރިޔާ އަށެވެ. މިއީ ކޮލަމާފުށީގައި ކިޔައިއުޅޭ ވާހަކައެކެވެ. އަދި ލިޔެވިފައި ނެތީތީ މި ވާހަކަވެސް ލިޔެލީ އެވެ.