ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ މީހުންނަށް މާލީ އެހީތެރިކަމެއް ދިނުމުގެ ޕްރޮގްރާމެއް ތައާރަފުކޮށް, އެ ޕްރޮގްރާމުގައި ރަޖިސްޓްރީކޮށްފައިވާ ކޮންމެ މީހަކަށް މަހަކު 2,000 ރުފިޔާގެ އިނާޔަތެއް ދޭން ފެށީ 2011 ވަނަ އަހަރެވެ. އޭރުގެ އިގްތިސޯދީ ހާލަތަށް ބަލާއިރު, އެއީ ފުދޭ އެއްޗެކެވެ. އެ އިނާޔަތް މުރާޖައާ ނުކުރެވި އޮތުމަށްފަހު އޭގެ 13 އަހަރު ފަހުން ސަރުކާރުން މުރާޖައާ ކުރީ ނުކުޅެދުންތެރިކަން ގިންތިކޮށް އިތުރު އިނާޔަތްތަކެއް ވެސް އިތުރުކުރުމަށްފަހު އެވެ.

ރާއްޖޭގައި ނުކުޅެދުންތެރިކަން ތަހަންމަލު ކުރަމުންދާ 11,371 މީހުންނަށް މީގެ ކުރިން ލިބެމުން ދިޔަ 2,000 ރުފިޔާގެ އިނާޔަތް މި މަހުން ފެށިގެން 3,000 ރުފިޔާއަށް ބަދަލުވެގެންދާނެ އެވެ. އަދި އެ މީހެއްގެ ހުރި ނުކުޅެދުންތެރިކަން ގިންތި ކުރުމަށްފަހު ކެއަރާ އެލަވަންސް, ސެލްފް ކެއާ އެލަވަންސް އަދި ގޭބިސީގައި ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ މީހުންގެ އަދަދު ތިނަކަށް އަރާނަމަ ލިބޭ އެލަވަންސް ވެސް ލިބިގެންދާނެ އެވެ.

• ކެއަރާ އެލަވަންސް - 2,000 ރުފިޔާ
• ސެލްފް ކެއާ އެލަވަންސް - 1,000 ރުފިޔާ
• ގޭބިސީގައި އުޅޭ ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ މީހުންގެ އަދަދު 3 ނުވަތަ އެއަށްވުރެ އިތުރުނަމަ - 1,000 ރުފިޔާ

ކެއަރާ އެލަވަންސަކީ ހުރި ނުކުޅެދުންތެރިކަމެއްގެ ސަބަބުން އަމިއްލައަށް ނޫޅެވޭ ނުވަތަ އެހެން މީހެއްގެ އެހީތެރިކަން ބޭނުންވާ މީހުންނަށް ދޭ އެލަވަންސެކެވެ. އަދި ސެލްފް ކެއާ އެލަވަންސަކީ ހުރި ނުކުޅެދުންތެރިކަމެއްގެ ސަބަބުން އަސާސީ ބޭނުންތަކަށް އާންމުކޮށް ބޭނުންކުރަންޖެހޭ ތަކެތި ހޯދުމަށް އެހީތެރިވުމުގެ ގޮތުން ދޭ އެލަވަންސެކެވެ. ނެޕީ ޖަހާ ފަރާތްތަކަށް މި އެލަވަންސް ލިބޭނެ އެވެ.

މި ދެ އެލަވަންސް ވެސް ދޭނީ ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ މީހުންގެ ތެރެއިން އުމުރުން 65 އަހަރު ނުވާ މީހުންނަށެވެ.

ގޭބިސީއެއްގައި ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ ތިން މީހުން އުޅޭއިރު އޭގެ ތެރެއިން އެއްވެސް މީހަކަށް ކެއަރާ ނުވަތަ ސެލްފް ކެއާ އެލަވަންސް ނުލިބުނަސް އެމީހުންނަށް ލިބޭ އެލަވަންސްގެ ޖުމްލަ އަދަދު 12,000 އަށް އަރާނެ އެވެ. އަދި ސެލްފް ކެއާ އަދި ކެއަރާ އެލަވަންސް ލިބޭ މިންވަރަށް ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ ފަރާތްތައް ނަމަ އެލަވަންސްގެ އަދަދު 21,000 އަށް އަރާނެ އެވެ.

ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ މީހުންގެ ތެރެއިން އެލަވަންސް ލިބޭނެ އަދަދުތައް:

• 42 ޕަސަންޓު (4775) މީހުން - 3,000 ރުފިޔާ (ހަމައެކަނި އަސާސީ އެލަވަންސް)
• 15 ޕަސަންޓު (1705) މީހުން - 4,000 ރުފިޔާ (އަސާސީ + ސެލްފް ކެއާ އެލަވަންސް)
• 25 ޕަސަންޓު (2842) މީހުން - 5,000 ރުފިޔާ (އަސާސީ + ކެއަރާ އެލަވަންސް)
• 15 ޕަސަންޓު (1705) މީހުން - 6,000 ރުފިޔާ (އަސާސީ + ކެއަރާ + ސެލްފް ކެއާ އެލަވަންސް)

ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ މީހުންގެ އެލަވަންސަށް ބަދަލު ގެނެސސްފައިވާއިރު, ސަރުކާރުން ވަނީ ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ މީހުންގެ ގައުމީ ދަފްތަރެއް އެކުލަވާލާފަ އެވެ. ޑިޖިޓަލްކޮށް އެކުލަވާލި އެ ދަފްތަރަށް މިއަހަރުގެ ފުރަތަމަ ފަސް މަސް ތެރޭގައި ވެސް ޖުމްލަ 644 މީހުން ވަނީ އަލަށް ރަޖިސްޓްރީ ކޮށްފަ އެވެ. އަދި އެ ރަޖިސްޓްރީން, އެމީހެއްގެ ހާލަތު އަދާހަމަ ކުރެވޭނެ އެވެ.

މީގެ އިތުރުން 2019 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން ސަރުކާރުން ގެންދަނީ ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ މީހުންގެ ތެރަޕިއުޓިކް ފައުވާއަށް ވެސް ފައިސާގެ އެހީ ފޯރުކޮށްދެމުންނެވެ. އެގޮތުން 550 އަށްވުރެ ގިނަ މީހުންނަށް އެ ހިދުމަތް ފޯރުކޮށްދިނުމަށްޓަކައި މިދިޔަ އަހަރު ސަރުކާރުން ވަނީ 31 މިލިއަން ރުފިޔާ އެކަމަށް ހަރަދުކޮށްފަ އެވެ.

ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ މީހުންނަށް ސަރުކާރުން ކުރަން ޖެހޭ ހޭދަ

ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ މީހުންގެ އެލަވަންސް 2011 ވަނަ އަހަރު ތައާާރަފުކުރި އިރު, އެ އެލަވަންސް ލިބޭ 3,560 މީހުންނާއެކު އެކަމަށް ސަރުކާރުން ހަރަދުކުރީ 79.3 މިލިއަން ރުފިޔާ އެވެ. ނަމަވެސް އަހަރަކަށްވުރެ އަހަރެއް އެ އަދަދު އިތުރުވަމުން އައިސް, މިދިޔަ އަހަރު 10,701 މީހުންނަށް ސަރުކާރުން 244.3 މިލިއަން ރުފިޔާ ހަރަދު ކުރި އެވެ. ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ މީހުންގެ އަދަދު އިތުރުވަމުން އައުމާއި, އެލަވަންސަށް ގެނައި ބަދަލާއެކު ސަރުކާރުން މިކަމަށް އެއަށްވުރެ ވެސް ބޮޑު ހޭދައެއް ކުރަން ޖެހޭނެ އެވެ.

އިނާޔަތް ބޮޑުކުރުމާ ބެހޭގޮތުން އިއްޔެގެ ނޫސްވެރިންގެ ބައްދަލުވުމުގައި ޖެންޑާ މިނިސްޓަރު އައިޝަތު މުހައްމަދު ދީދީ ވިދާޅުވީ, ހަމަ ތިބެފައި ބުނާ އަދަދެއް އެންމެނަށް އިތުރު ކުރުމުގެ ބަދަލުގައި ހާލަތަށް ރިއާޔަތްކޮށް އެންމެ ބޭނުންވާ ފަރާތްތަކަށް ބޭނުންވާ ގޮތަށް ކަން ކޮށްދިނުމަށް ކަމަށެވެ. އެގޮތުން ކެއަރާ އެލަވަންސްގެ މުހިންމުކަން ފާހަގަކުރައްވާ މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވީ ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ މީހަކު ބަލަހައްޓާ މީހަކީ އޭނަގެ އަމިއްލަ ކަންކަމުން މަހުރޫމުވެފައިވާ މިނިވަންކަން ވެސް ގެއްލިފައިވާ މީހެއް ކަމަށެވެ.

"އަޅުގަނޑަށް މިހާރުވެސް 2,000 ރުފިޔާ މަދު ކެއަރާ އަކަށްދޭން. އެކަމަކު މިވަގުތު ބަޖެޓު ތެރެއިން ދެވެން އޮތީ އެވަރު" ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ މީހުން ބަލަހައްޓާ މީހުންގެ ހިތްވަރާއި, އެމީހުންވާ ގުރުބާނީއަށް ތައުރީފު ކުރައްވަމުން މިނިސްޓަރު އައިޝަތު ދީދީ ވިދާޅުވި އެވެ.

ސެލްފް ކެއާ އެލަވަންސަށް އަލިއަޅުއްވާލައްވަމުން މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވީ ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ ބޮޑެތި މީހެއްގެ ނެޕީއަށް މަހަކު މަދުވެގެން 1,000 ރުފިޔާ އަރާނެ ކަމަށެވެ. ނެޕީގެ އިތުރަށް ވެސް އެހެނިހެން ސާމާނު ބޭނުންވާނެކަން ފަހަގަކުރައްވާ މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވީ މިއީ މަދު އަދަދެއް ނަމަވެސް މިވަގުތު ބަޖެޓުގެ ހާލަތު ހުރި ވަރުން މިއީ ދެވެން އޮތް އެންމެ މަތީ މިންވަރު ކަމަށެވެ.

އަލަށް ތައާރަފުކުރާ އެލަވަންސްތަކަކީ ހަގީގަތުގައި ވަރަށް މަދު އެއްޗެއް ކަމުގައި ވީނަމަވެސް ސަރުކާރުގައި ދެމި ތިބި ކަމަށްވާނަމަ ކުރިއަށް އޮތް އަހަރުތަކުގައި އެލަވަންސްތަކަށް ބަދަލުގެންނާނެ ކަމަށް ޖެންޑާ މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވި އެވެ.