އެންމެ ބޭނުން ޖެހިފައިވާ މީހުންނަށް އެކަނި ލިބޭ ގޮތަށް މި އަހަރުގެ ތެރޭގައި ޓާގެޓަޑް ސަބްސިޑީ ނިޒާމަކަށް ބަދަލު ކުރާނެ ކަމަށް ބުނެ، އެ ގޮތަށް ބަޖެޓު އެކުލަވާލުމަށް ފަހު، ސަރުކާރުން އެ ވިސްނުން އެއްކޮށް ދޫކޮށްލާފައިވާ ކަމަށް އަންނަ އަހަރަށް ލަފާކޮށް ހުށަހަޅާފައިވާ ބަޖެޓުން ޔަގީންވެއްޖެ އެވެ.

ސަބްސިޑީ ޓާގެޓުކުރުމަކީ ސަރުކާރުން މިދިޔަ އަހަރު އިއުލާން ކުރި ހޯމްގްރޯން ފިސްކަލް ރިފޯމް އެޖެންޑާގައި ހިމެނޭ ހަރަދު ކުޑަކުރުމުގެ ފިޔަވަޅެކެވެ. މިއީ އޭގެ ކުރިން އެމްޑީޕީ ސަރުކާރުން ވެސް ދެ އަހަރެއްގެ ބަޖެޓުގައި ހިމަނައި، އެކި ސަބަބުތައް ދައްކައި ތަންފީޒުނުކޮށް ދޫކޮށްލާފައި އޮތް ސިޔާސަތެކެވެ.

މި ސަރުކާރުން ސަބްސިޑީ ޓާގެޓުކުރަން މި އަހަރުގެ ބަޖެޓުގައި ޖެހީ، އޭގެ އިސްރާފު ބޮޑު ކަމަށް ބުނުމަށް ފަހުގަ އެވެ. ފާސްކުރި ބަޖެޓު ފޮތުގެ 158 ވަނަ ސަފުހާގައި، "މައުލޫމާތު ގޮޅި 3: އިންޑައިރެކްޓް ސަބްސިޑީ" ސުރުހީގެ ދަށުން އޮތް ލިޔުމުގައި މި ސިޔާސަތުގެ ބޭނުން ތަފުސީލުކޮށްފަ އެވެ.

ސަބްސިޑީ ނިޒާމު ބަދަލުކުރުމުގެ ބޭނުންތެރިކަން ކިޔައިދޭން ފިނޭންސުން ބުނީ މިހާރު ނިޒާމު އޮތް ގޮތުން މުއްސަނދިންނަށާއި ވިޔަފާރިތަކަށް ވެސް ސަބްސިޑީގެ ފައިދާ ލިބޭ ކަމަށެވެ. މިއީ އިކުއިޓަބަލް ޑިސްޓްރިބިއުޝަން ނޫނީ ސަބްސިޑީތަކުގެ ހަމަހަމަކަމުގެ ނަޒަރަކުން ބެލިޔަސް އެންމެ އެދެވިގެންވާ ގޮތް ނޫން ކަމުގައި ވެސް އެ މިނިސްޓްރީން ގަބޫލުކުރެ އެވެ.

ފިނޭންސުން މި ސިޔާސަތު ހުށަހަޅަމުން ބުނީ ސަބްސިޑީ ޓާގެޓުކޮށް، ހައްގުވެރިންނަށް ދިނުމަކީ ފިސްކަލް ސިޔާސަތު ހަރުދަނާކުރަން ސަރުކާރުން ފަށާފައިވާ މަސައްކަތުގެ ދަށުން ތަސައްވުރު ކުރާ މުހިންމު ބަދަލެއް ކަަމަށެވެ. އަދި ހައްލަކީ ސަބްސިޑީތައް ޓާގެޓުކުރުން ކަމަށް ވެސް އެ މިނިސްޓްރީން ކުރިން ބުންޏެވެ.

"މިހާރު ސަބްސިޑީ ދޭ އުސޫލަކީ ސަރުކާރުގެ ބަޖެޓަށް ބުރަ ބޮޑު އަދި ދެމެހެއްޓެނިވި އުސޫލެއް ނޫން" ފިނޭންސުގެ ލިޔުމުގައި ވެ އެވެ.

ބަޖެޓުގައި ބުނީ މި ސިޔާސަތު ތަންފީޒުކުރަން ފަށާނީ މި އަހަރުގެ އޭޕްރިލްއިން ފެށިގެން ކަމަށެވެ. އަދި އެއާ އެކީ ބޭނުންޖެހިފައިވާ ގޭބިސީތަކަށް ކޭޝް ޓްރާންސްފާ ދޭ ނިޒާމަކަށް ބަދަލުކޮށް، މި އަހަރު 1.5 ބިލިއަން ރުފިޔާ އަދި އަންނަ އަހަރު 2.2 ބިލިއަން ރުފިޔާ ސަލާމަތްކުރެވޭނެ ކަަމަށެވެ.

ނަމަވެސް ބުނި ތާރީހު ފަހަނައަޅައި ދިޔައިރު ވެސް މި ސަބްސިޑީ ނިޒާމަށް ގެންނަން ބުނި ބަދަލެއް ނާދެ އެވެ. މިކަމާ ގުޅިގެން ފިނޭންސް މިނިސްޓްރީއާ ތަކުރާރުކޮށް ސުވާލުކުރުމުން އޭރު އެއްވެސް ޖަވާބެއް ވެސް ނުލިބުނެވެ.

ސަރުކާރުން ރޭވި ގޮތަށް ސަބްސިޑީ ބަދަލު ނުގެންނާނެ ކަން ރަސްމީވީ، މެއި މަހު ރައީސް މުހައްމަދު މުއިއްޒު ބޭއްވެވި ނޫސްވެރިންގެ ބައްދަލުވުމުގެ ތެރެއިންނެވެ. އެ ދުވަހު ނޫސްވެރިޔަކު ކުރި ސުވާލަކަށް ޖަވާބު ދެއްވަމުން އެމަނިކުފާނު ވަނީ ހަރަދު ކުޑަކުރުމުގެ ފިޔަވަޅުތަކުގެ ތެރެއިން "ތަންފީޒުކުރަން ބޭނުންވާ" ފިޔަވަޅުތައް ތަންފީޒުކުރެވެމުންދާ ކަމަށް ވިދާޅުވެފަ އެވެ.

ސަބްސިޑީ ދޭން ހިނގާ ހަރަދު

ކަރަންޓު އަގު ހެޔޮކުރުމުގެ ގޮތުންދޭ ސަބްސިޑީ

• 2024 - 723 މިލިއަން ރުފިޔާ
• 2025 - 686 މިލިއަން ރުފިޔާ
• 2026 - 730 މިލިއަން ރުފިޔާ
• 2027 - 772 މިލިއަން ރުފިޔާ
• 2028 - 806 މިލިއަން ރުފިޔާ

ކާބޯތަކެތީގެ އަގު ހެޔޮކުރުމުގެ ގޮތުންދޭ ސަބްސިޑީ

• 2024 - 469 މިލިއަން ރުފިޔާ
• 2025 - 369 މިލިއަން ރުފިޔާ
• 2026 - 344 މިލިއަން ރުފިޔާ
• 2027 - 350 މިލިއަން ރުފިޔާ
• 2028 - 356 މިލިއަން ރުފިޔާ

ނަރުދަމާ ހިދުމަތުގެ ސަބްސިޑީ

• 2024 - 155 މިލިއަން ރުފިޔާ
• 2025 - 101 މިލިއަން ރުފިޔާ
• 2026 - 135 މިލިއަން ރުފިޔާ
• 2027 - 135 މިލިއަން ރުފިޔާ
• 2028 - 135 މިލިއަން ރުފިޔާ

ފިއުލް ސަބްސިޑީ

• 2024 - 1.9 ބިލިއަން ރުފިޔާ
• 2025 - 1.1 ބިލިއަން ރުފިޔާ
• 2026 - އެއް ބިލިއަން ރުފިޔާ
• 2027 - 1.1 ބިލިއަން ރުފިޔާ
• 2028 - 1.2 ބިލިއަން ރުފިޔާ

ސަރުކާރުން ޓާގެޓުކުރަން ބުނި ސަބްސިޑީތަކަކީ ކަރަންޓާއި، ކަރަންޓު އުފެއްދުމަށް ބޭނުންކުރާ ތެލާއި، ކާޑުގެ އިތުރުން ނަރުދަމާގެ ހިދުމަތުގެ އަގު ހެޔޮކުރަން ދޭ ސަބްސިޑީ އެވެ. މި ސަބްސިޑީތަކުގެ ފައިސާ ދެނީ އެ ހިދުމަތް ނޫނީ މުދާ ފޯރުކޮށްދޭ ސަރުކާރު ހިއްސާވާ ކުންފުންޏަށެވެ.

ކުރިއަށް އޮތް އަހަރާއި އޭގެ ކުރިއަށް އޮތް ދެ އަހަރަށް މި ސަބްސިޑީތައް ދޭން ބަޖެޓުކޮށްފައި ވެ އެވެ. ނަމަވެސް ޑައިރެކްޓް ކޭޝް ޓްރާންސްފާ ނިޒާމަކަށް އެއްވެސް އަދަދެއް ބަޖެޓުކޮށްފައި ނެތެވެ.

ބޭނުންޖެހިފައިވާ ސަބްސިޑީ ދިނުމުގެ ނިޒާމަކަށް ބަދަލުކުރުމުގެ ސިޔާސަތު ސަރުކާރުން ދޫކޮށްލާފައިވާއިރު، އެންމެ ފަހުން ވާލްޑް ބޭންކުން ނެރުނު ޑިވެލޮޕްމަންޓު އަޕްޑޭޓުގައި ވެސް ވަނީ ސަރުކާރުގެ ފިސްކަލް ރިފޯމް އެޖެންޑާގައި ބުނި ގޮތަށް ސަބްސިޑީތައް ޓާގެޓުކުރަން ގޮވާލާފަ އެވެ.

މިއީ އެ ބޭންކުން އެތައް އަހަރުތަކެއް ވަންދެން ސަރުކާރަށް ލަފާ ދެމުން އަންނަ ކަމެކެވެ. އަދި މި ސަރުކާރު ހިމެނޭހެން ތިން ސަރުކާރަކުން ވަނީ އިސްރާފު ބޮޑު މި ނިޒާމު ބަދަލުކުރަން ޖެހޭ ކަމަށް ބުނެ ބަޖެޓުގައި ހިމެނުމަށް ފަހު ތަންފީޒު ނުކޮށް ދޫކޮށްލާފަ އެވެ.