ދިވެހި ދައުލަތުގެ އެންމެހައި ބާރުތައް ފެށިގެން އަންނަނީ ރައްޔިތުންގެ ކިބައިން ކަމާއި ބާރުތައް ދެމި އޮންނާނީ ރައްޔިތުންގެ ކިބައިގައި ކަމަށް ގާނޫނުއަސާސީގެ ހަތަރު ވަނަ ބާބުގައި ލިޔެފައި އޮތަސް، މެންބަރުންގެ ގޮނޑި ގެއްލޭ ގޮތަށް ގާނޫނުއަސާސީ އަށް ހުށަހަޅައި, ކޮމިޓީން ފާސްކޮށްފައިވާ ބިލާއެކު މެންބަރުންގެ ގާނޫނީ ބާރާއި ގާނޫނުއަސާސީ ތަސައްވުރުކޮށްފައިވާ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީސް ގެއްލިގެންދާނެ އެވެ.

އިންތިހާބުވާ މެންބަރަކު މަޖިލީހުގެ އުމުރުގެ ތެރޭގައި އެހެން ސިޔާސީ ޕާޓީއަކަށް ބަދަލުވުން، ޕާޓީން ވަކިކުރުން ނުވަތަ އަމިއްލަ މެންބަރަކު ސިޔާސީ ޕާޓީއަކަށް ސޮއިކުރުމުން މަޖިލީހުގެ ގޮނޑި ގެއްލިގެންދާ ގޮތަށް ހުށަހެޅި އެ ބިލު މުޅި މަޖިލީހުގެ ކޮމިޓީން ފާސްކުރީ، ގިނަ ބައެއްގެ ކަންބޮޑުވުންތައް ހުއްޓަ އެވެ. އެކަމަށް ބެލުމެއް ނެތި އެ ބިލު މަޖިލީހުން ފާސްކުރަން މިއަދު ވޯޓު ނަގާނެ އެވެ.

"ގާނޫނުއަސާސީ އަށާއި ގާނޫނުތަކަށް ގެނެވޭ ކޮންމެ އިސްލާހެއް ނުވަތަ ބަދަލަކީ ވެސް ރައްޔިތުންގެ ބައިވެރިވުމާއި ހިޔާލު ހޯދުމާއެކު ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި މަޝްވަރާކުރެވިގެން ގެނެވޭ އިސްލާހުތަކެއް ކަމުގައި ވުމަކީ ކޮންމެހެން މުހިއްމު ކަމެއްކަމުގައި ދެކޭހިނދު ދިވެހިޖުމްހޫރިއްޔާގެ ގާނޫނުއަސާސީއަށް އިސްލާހު ގެނައުމުގެ ބިލާ ގުޅޭ ގޮތުން ހުށަހަޅަން ބޭނުންވާ ހިޔާލުތައް ހުށަހެޅުމަށް އެކަށީގެންވާ ލިބޭ ގޮތަށް މި ބިލްގެ ކަންކަން އިންތިޒާމުކޮށް ދިނުމަށް މި ކައުންސިލުން ގޮވާލަމެވެ،" ގާނޫނުއަސާސީ އަށް ބަދަލު ގެންނަން ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން ހުޅުދޫ ދާއިރާގެ މެންބަރު މުހައްމަދު ޝާހިދު ހުށަހެޅުއްވި ބިލާ ގުޅޭ ގޮތުން ބާ ކައުންސިލުން މިއަދު ނެރުނު ބަޔާނުގައިވެ އެވެ.

"އަދަދު" ނޫހާ ވާހަކަ ދެއްކެވި ޕީއެންސީގެ ބައެއް މެންބަރުން ހިތާއި ރޫހުން އެ ބަދަލު ގެންނަން ދެކޮޅެވެ. އެ މެންބަރުންގެ ކަންބޮޑުވުން އޮތީ ޕާޓީ ހިންގުމުގައި ތިއްބެވި ރައްޔިތުން އިންތިހާބު ނުކުރާ ބަޔަކަށް، އިންތިހާބުވެފައިވާ މަޖިލީހުގެ މެންބަރުން ވަކިކުރުމުގެ ބާރު އޮންނާތީ އެވެ.

"ރައީސް ބޭނުންފުޅު ވާތީ އަޅުގަނޑުމެން ތާއިދު ކުރަންޖެހެނީ. އެހެން ނޫނީ އަޅުގަނޑުމެންނަށް ދިމާވާނެ ހުރަސްތައް ގިނަ. ބިލު މިހާރު އޮތް ގޮތަށް ފާސްކުރުމަކީ ހަގީގަތުގައި ވެސް ބޭނުންވާ ގޮތެއް ނޫން،" ޕީއެންސީގެ މެންބަރަކު ނަން ނުޖެހުމަށް ޝަރުތުކޮށް ވިދާޅުވި އެވެ.

އެ މެންބަރުގެ ޒަމީރުގެ ބާރު އޮތީ، ކާކުކަން ނޭނގޭ ގޮތަށް މި ކޮމެންޓު ވިދާޅުވެވޭ ވަރަށެވެ. މަޖިލީހުގައި އެގޮތަށް ވޯޓު ދެއްވާކަށް ކެރިވަޑައިނުގަންނަވަ އެވެ. އެހެންވެ، އެއީ އަމިއްލަ އަތުގައި ތަޅުއެޅުވުން ފަދަ ކަމެކެވެ.

މި ބޮޑު، މުހިންމު ބިލު މަޖިލީހުގެ ތަޅުމަށް މިއަދު ހުށަހަޅައި، ކޮމިޓީއަށް ފޮނުވައި، ކޮމިޓީން ފާސްކޮށް، މަޖިލީހުން ވެސް ފާސްކުރާނީ މިއަދު އެވެ. މި ހުރިހާ ކަމަކަށް ހިނގީ މަދު ވަގުތުކޮޅެކެވެ. އަދި ބިލު މުޅި މަޖިލީހުން ވެސް ފާސްކުރާނީ ރޯލްކޯލް ވޯޓުން ކަމަށް ބެލެވެ އެވެ. އެއީ މެންބަރުންނަށް އިތުބާރު ނެތުމާއެކު، ވޯޓު ދޭ ގޮތް ސާފުކޮށް، ވަގުތުން، ޕީއެންސީގެ ލީޑަރުންނާއި ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އަށް އެނގިވަޑައިގަތުމަށެވެ.

މެންބަރުން ވަކިކުރެވޭ ގޮތަށް ގާނޫނުއަސާސީ ބަދަލުކުރުމަށްޓަކައި ގާނޫނުއަސާސީގެ 73 ވަނަ މާއްދާ އަށް ބަދަލެއް ގެނެސް، ސިޔާސީ ޕާޓީން އެ މެންބަރަކު ވަކިކުރުމުން، މަޖިލީހުގެ ގޮނޑި ގެއްލޭ ގޮތް ހެދުމަކީ ގާނޫނުއަސާސީއާ ހިލާފު ކަމެއް ކަމަށް، ގާނޫނުއަސާސީ ޑިރްފާޓުކުރި ކޮމިޓީގެ މުގައްރަރު، އަދި މާލޭ ދާއިރާގެ ކުރީގެ މެންބަރު އިބްރާހިމް އިސްމާއީލްގެ އިތުރުން ގިނަ ވަކީލުންތަކެއް ގަބޫލު ކުރައްވަ އެވެ.

ކެންދޫ ދާއިރާގެ ކުރީގެ މެމްބަރު އަދި ގާނޫނީ ވަކީލު އަލީ ހުސައިން ހިޔާލު ވެސް ހުރީ އެގޮތަށެވެ.

"ރައްޔިތުންގެ މަޖިިލީހުގެ މެންބަރުންގެ މިނިވަންކަން ކަށަވަރު ވެފައި އޮތުމަކީ ގާނޫނު އަސާސީގެ އެެންމެ އަސާސީ އެއްސިފަ. އަދި އެއީ ހެޔޮ ރިޔާސީ ނިޒާމެއް ހިންގުމަށް ހަމަކޮންމެހެން ލާޒިމު ކަމަކަށްވާއިރު މެންބަރުންގެ މިނިވަންކަން ގެއްލޭ ގޮތަށް ގާނޫނު ބަދަލުކުރުންވެސް ގާނޫނުއަސާސީއާ ހިލާފުވާނެ،" އަލީ ހުސައިން ވިދާޅުވި އެވެ.

މި ބިލަކީ ހުދުމުހުތާރު ވެރިކަމެއް މޫލައިގެން ދާނެ ފެށުމެއްގެ ކަމަށް ހަނިމާދޫ ދާއިރާގެ މެމްބަރު އަބްދުލް ގަފޫރު މޫސާ ސިފަކުރެއްވި އެވެ.

"ފުރަތަމަ މި ބަދަލު ގެންނާނީ ދެން އެއަށްފަހު ރައީސްކަމުގެ ދައުރު ވެސް ދަންމައިލާނެ، ދެން ހުރި ކަންތައްތައް ވެސް ކުރާނެ އިއްޒަތްތެރި ރައީސް، އެކަން ކުރުމަށްޓަކައި ކޮށަމުންދާ މަގެއް އަޅުގަނޑުމެންނަށް ފެންނަމުން މިދަނީ، މިއީކީ ބަލައިގަނެވޭނެ ކަމެއް ނޫން އިއްޒަތްތެރި ރައީސް،" ގަފޫރު ވިދާޅުވި އެވެ.

ދައުލަތުގެ މައިގަނޑު ތިން ބާރު މިނިވަން މުސްތަގިއްލު ތިން ބާރުގެ ގޮތުގައި، އެއްބާރު އަނެއް ބާރަށް ފާރަވެރިވެ، ޖަވާބުދާރީ ކުރުވުން ގާނޫނުއަސާސީގައި އެކަށައަޅާފައި އޮތީ، އެއްބާރުން އަނެއް ބާރުގެ ހުދޫދުގެ ތެރެއަށް ވަދެގެން ނުދާނެ ގޮތަށެވެ.

ނަމަވެސް މިއަދު މަޖިލީހުން ފާސްކުރާ ގާނޫނުއަސާސީއަށް ގެންނަ ބަދަލު ރައީސް ޑރ. މުހައްމަދު މުއިއްޒު ތަސްދީގު ކުރައްވައިފި ނަމަ، އެ ހުދޫދު ފުނޑުފުނޑުވެގެން ދިޔައީ އެވެ. ގާނޫނުއަސާސީގެ 70 ވަނަ ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކުރާ އެންމެ މުހިންމު އެއް ބާރު ފާޅުކަން ބޮޑު ގޮތެއްގައި ގެއްލިގެން ދާނެ އެވެ.

އެއީ ވެރިކަން ހިންގުމުގެ ބާރުގެ ފަރާތުން ކުރާ ކަންތައްތައް ހިނގާނުހިނގާ ގޮތް ބެލުމާއި ވެރިކަން ހިންގުމުގެ ބާރު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ޖަވާބުދާރީކުރުވުމެވެ.

ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރުމަށް ހުށަހަޅާ ކޮންމެ ހުށަހެޅުމެއް ގަބޫލުކުރުމާއި، ފާސްނުކޮށް އަނބުރާ ފޮނުވައިލުމާއި، ބާތިލްކުރުމާ އަދި މިފަދަ ކޮންމެ ހުށަހެޅުމަކަށް ބަދަލު ގެނައުމުގެ ބާރު އެ މަޖިލީހަށް ލިބިގެންވާ ބާރެކެވެ. އަދި އިސްލާމްދީނުގެ އަސްލަހާ ހިލާފު ނުވާ ގޮތެއްގެ މަތިން ބަހުސްކުރުމާއި ފެންނަ ގޮތަކަށް ވޯޓު ދިނުމަކީ ވެސް މަޖިލީހުގެ މެންބަރުންނަށް ދީފައިވާ ބާރެކެވެ.

މިހާރު މަޖިލީހުގައި އޮތް ބިލާ އެއްގޮތަށް ގާނޫނުއަސާސީ ބަދަލުކުރަން ބޭނުންވަނީ 70 މެމްބަރުންގެ ވޯޓެވެ. ގާނޫނުއަސާސީއަށް އެ ބަދަލު ގެނެސްފި ނަމަ އެ ދޫކޮށްލެވެނީ ގާނޫނުއަސާސީން މަޖިލީހާއި މަޖިލީހުގެ މެންބަރުންނަށް ދީފައި ބާރާއި އިމްތިޔާޒެވެ. ދެން ފެނިގެން ދާނީ ރައީސް މުއިއްޒުގެ މަޖިލީހެއްގެ ގޮތުގައި، މާ ބޮޑެތި ބަދަލުތައް ގެންނަ ތަނެވެ. ރައްޔިތުންގެ ހައްގަށް ވުރެ، މެންބަރުކަމުގެ ދިފާއުގައި އިސްކުރެވޭނީ ޕާޓީގެ ވެރިންގެ ހައްގުތަކެވެ.